Droge huid: oorzaken en wat je eraan kunt doen

Een droge, slecht verzorgde huid kan zijn barrièrefunctie niet meer vervullen. De eerste tekenen van een droge huid zijn een onaangenaam aanvoelende, gespannen huid in je gezicht en bij andere lichaamsdelen, vaak gepaard met lichte tot ernstige jeuk of een branderig gevoel op de huid. Het huidoppervlak voelt ruw aan, heeft de neiging om te schilferen of lijkt soms op een slangenhuid.

Kleine barstjes en gebrek aan elasticiteit kunnen leiden tot onregelmatigheden op het huidoppervlak en pijnlijke ontstekingen, uiteindelijk zelfs tot eczeem. Dermatologen noemen het huidtype ‘droge huid’ xerose en maken onderscheid tussen de volgende gradaties:

• droge of gedehydrateerde huid: vaak een tijdelijke toestand die gepaard gaat met een trekkerig gevoel en het begin van een lichte schilfering
• zeer droge huid: de huid is duidelijk gespannen, er is sprake van ernstige schilfering en er zitten kleine barstjes in de huid
• Pre-atopische xerose: Er is sprake van droge plekken op de huid die door irritatie duidelijk zichtbaar zijn en die merkbaar ruw aanvoelen

Er zijn talrijke oorzaken voor een droge huid. Invloeden van buitenaf - zoals sterke uv-straling van de zon, koude, droge lucht, te vaak wassen of het gebruik van agressieve zeep en douchegels - kunnen ertoe leiden dat de huid uitdroogt. Sportieve mensen douchen bijzonder vaak en hebben daarom vaak een droge huid. Ook zwemmen in zout- en chloorwater bevordert uitdroging van de huid.

Bij sommige mensen is een droge huid genetisch bepaald. Andere ontwikkelen naarmate ze ouder worden een neiging tot een droge huid, door een verminderde werking van de zweet- en talgklieren en doordat cellen zich minder snel vernieuwen. Dat maakt deel uit van een natuurlijk proces waarbij de hoornlaag van de huid dikker en de opperhuid dunner wordt naarmate je ouder wordt.

Ook hormonale veranderingen en te veel stress kunnen leiden tot een droge huid, vaak gepaard gaand met constante jeuk, die de zenuwen kan irriteren en een negatieve invloed kan hebben op je slaap en concentratievermogen.

Als je de factoren kent die een droge huid kunnen veroorzaken, moet je ze zoveel mogelijk zien in te perken of - indien mogelijk - helemaal te mijden.

Een droge huid of xerose als huidtype kan gemakkelijk worden verward met een gedehydrateerde huid, die vooral in de winter optreedt als gevolg van droge en koude buitenlucht of de droge lucht van de verwarming binnenshuis:

• droge tot zeer droge huid als huidtype: permanent gespannen gevoel van de huid in je gezicht en op je lichaam, een fijne huid met rode plekken en een ruw huidoppervlak door een tekort aan vocht en lipiden
• gedehydrateerde of vochtarme huid: tijdelijke toestand veroorzaakt door overmatig vochtverlies en doordat de huid vocht slecht vasthoudt.

Een gedehydrateerde huid kan voorkomen op elke leeftijd en bij elk huidtype, zoals een gecombineerde en vette huid. Het is belangrijk dat je onmiddellijk ingrijpt bij de eerste tekenen van een gedehydrateerde huid en de droge huid hydrateert met goede crèmes en lotions.

Een droge huid die duidelijk rode plekken vertoont, geïrriteerd en ontstoken is, kan het gevolg zijn van specifieke huidaandoeningen die dermatologische verzorging en een speciale behandeling vereisen. De meest voorkomende aandoeningen zijn:

Deze huidaandoening komt steeds in golven terug, is chronisch, niet besmettelijk en wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een overgevoeligheidsreactie van het immuunsysteem op allergenen - zoals pollen, dierharen, voedingsstoffen of huisstofmijt. Naar schatting 15% van de bevolking lijdt aan neurodermitis, van baby's tot bejaarden.

De basistherapie bestaat uit het intensief hydrateren van droge en rode huid en het vermijden van verzorgingsproducten die de huid irriteren. Verkoelende kompressen, koude douches en ontspanningsoefeningen - vooral progressieve spierontspanning en autogene training - kunnen helpen bij het omgaan met de vaak zeer ernstige jeuk die gepaard gaat met neurodermitis. Ook acupunctuur kan de jeuk verlichten en voorkomen dat de huid wordt opengekrabd waardoor ziektekiemen zouden kunnen binnendringen. De dermatologen die je behandelen adviseren welke uitwendige en inwendige medicamenteuze behandeling het beste is.

De chronische en inflammatoire huidziekte rosacea uit zich in duidelijke rode vlekken, vooral op de neus en wangen, puistjes, zichtbare opgezwollen adertjes en ontstekingsblaasjes en puistjes in het gezicht. In individuele gevallen treedt er weefselvergroting op - voornamelijk bij de neus, waardoor de betroffen huid dikker lijkt, met vergrote poriën. Verdere symptomen: brandende, jeukende, rode en lichtgevoelige ogen die snel ontstoken raken.

Net als neurodermitis treedt rosacea in golven op en is vaak erfelijk. Andere triggers die de huidaandoening kunnen laten uitbreken zijn intense hitte en kou, UV-licht, stress, een ongezond dieet en nicotine. Vrouwen hebben er vaker last van dan mannen. Bij de meeste mensen breekt de ziekte voor het eerst uit tussen de 30 en 50 jaar. Mensen die last hebben van rosacea moeten zorgen voor een goede reiniging van de huid, een milde huidverzorging en voldoende bescherming tegen de zon.

Deze vorm van dermatitis is een inflammatoire huiduitslag die zich vooral rond de mond (perioriaal) verspreidt, maar ook andere delen van het gezicht kan treffen. Vooral vrouwen tussen 16 en 45 jaar worden getroffen door dermatitis perioralis. De oorzaak van dermatitis perioralis is niet bekend, maar er wordt vermoed dat het verband houdt met een overmatig gebruik van cosmetica of het gebruik van verzorgings- en make-upproducten die niet geschikt zijn voor je huidtype. Ook stress, hormonale stoornissen en uv-licht worden er ook van verdacht dat het ontstaan van de inflammatoire huiduitslag bevorderen. Ongeschikte vochtinbrengende crèmes kunnen de irritatie en het branderige of trekkerige gevoel op de huid die gepaard gaan met perioriële dermatitis zelfs verergeren.

Als symptomen opduiken is het belangrijk om te stoppen met alle eerder gebruikte cosmetische producten en af te wachten of de symptomen de volgende weken afnemen of zelfs helemaal verdwijnen als gevolg van de zogenaamde nul-therapie. Bij ernstige klachten is het belangrijk om een dermatoloog te raadplegen voor het bepalen van de juiste behandeling.

Een droge gezichtshuid kan voorkomen bij verschillende huidtypes, waaronder een gecombineerde huid. Het is belangrijk dat je je eigen huidtype goed kent, zodat je perfecte combinatie van huidverzorgingsproducten kan bepalen en je huid kan voorzien van alle actieve stoffen die hij nodig heeft:

In tegenstelling tot wat je zou verwachten, voelt een droge, vette huid eerder broos en zelfs schilferig aan, ondanks de vette glans. Je huid heeft last van een verstoord evenwicht tussen het vet- en vochtgehalte. Wijdere, duidelijk zichtbare poriën, mee-eters, rode plekken en kleine talgophopingen zijn kenmerkend voor een droge, vette huid.

Een droge en gevoelige huid met zichtbaar broze en gebarsten plekken komt vaak voor in combinatie met een gespannen huid, jeuk, een branderig gevoel, tintelingen en roodheid. Door een te geringe hoeveelheid lipiden en vochtbindende stoffen is de barrièrefunctie van de huid verstoord. De huid mist een intacte bescherming en is daardoor gevoeliger voor negatieve invloeden van buitenaf en geur-, conserverings- en kleurstoffen.

Om een droge huid soepel te maken, is het nodig om de vochtbalans van de droge huid in evenwicht te brengen en de huid te beschermen tegen verder vochtverlies. Voedende en hydraterende verzorgingsproducten - zoals crèmes, balsems, gels, lotions en hydraterende maskers - herstellen de balans van een droge huid en verfraaien je teint. Urea of ureum is een uitstekende vochtinbrenger die water in de huid vasthoudt en de regeneratie van de beschadigde huidbarrière bevordert. Zodra de natuurlijke beschermingsfunctie van de huid is hersteld, ziet je teint er gezond uit en wordt je huid elastischer. De vervelende spanning in je huid verdwijnt, net als de jeuk en het branderige gevoel.

Verzorgingsproducten met urea zijn ook geschikt voor het hydrateren van mogelijk droge delen van het lichaam waar minder talgklieren voorkomen, zoals scheenbenen, handen, voeten en ellebogen,

Een droge huid moet zorgvuldig ontdaan worden van zweet, huidschilfers, verontreiniging van buitenaf, micro-organismen en make-up voordat je naar bed gaat. Bij het baden en douchen mag het water niet te heet zijn en moet de duur zo kort mogelijk zijn, zelfs als je het moeilijk vindt.

Een droge huid reageert gevoelig op irriterende actieve stoffen. Zorg ervoor dat je milde en huidvriendelijke verzorgingsproducten gebruikt - zonder alcohol, geurstoffen, etherische olie en parfum - die speciaal zijn afgestemd op de behoeften van een droge huid. Vermijd op droge huid ook het gebruik van vaste peelings met zout- en suikerkristallen die de huid irriteren. Het is beter om milde chemische peelings te gebruiken, bijvoorbeeld met de actieve stof salicylzuur. Die maakt overtollige huidschilfers voorzichtig los en heeft een ontstekingsremmende werking. Peelings met melkzuur en peelings met polyhydroxyzuren versterken daarnaast de huidbarrière en verhogen het vochtgehalte van de huid.

Ontstekingsremmende, pH-neutrale huidverzorgingsproducten zijn ideaal voor de verzorging na het reinigen, omdat ze door hun lichte textuur gemakkelijk aan te brengen zijn op een droge huid:

• nachtcrème: onmisbaar voor de regeneratie en intensieve verzorging van de huid met voedende en hydraterende actieve stoffen tijdens de belangrijke slaapfase
• serum: levert hydraterende en huidversterkende actieve stoffen in geconcentreerde vorm en wordt snel opgenomen in de bovenste huidlagen
• gezichtscrème: beschermt tegen invloeden van buitenaf en heeft een hydraterende en kalmerende werking; antioxiderende actieve stoffen verhogen de weerstand
• oogcrème: hoogwaardige ingrediënten verlichten droogterimpels en tekenen van vermoeidheid die worden veroorzaakt door een droge huid onder de ogen

Om te voorkomen dat je droge huid nog meer geïrriteerd raakt, moet je ervoor zorgen dat je je huid goed verzorgt met een vochtinbrengende dagcrème en een vochtinbrengende primer als solide ondergrond voor je make-up. Gebruik vochtinbrengende, waterbestendige make-up. Dit voorkomt dat je je make-up meerdere keren per dag opnieuw moet aanbrengen en je huid nog meer geïrriteerd raakt. Make-upproducten met natuurlijke ingrediënten in crème-, gel- en vloeibare vorm zijn ideaal, bijvoorbeeld een vloeibare foundation. Ze zijn bijzonder mild voor een droge, geïrriteerde huid.