Zonbescherming in het water: nodig of niet?

Uv-straling door de zon dringt de huid binnen en kan naast zonnebrand ook diepe celschade veroorzaken die in het ergste geval kan leiden tot huidkanker. Zonbescherming is daarom het allerbelangrijkste voor de gezondheid van de huid. Daarbij gaat het niet alleen om zonbescherming aan land, maar ook in het water, want het water biedt geen bescherming tegen de zon - integendeel.

Op een waterdiepte van 50 cm bereikt "slechts" nog ongeveer 60 procent van de uv-straling de huid, maar het hele lichaam is zelden volledig onder water en alle lichaamsdelen boven het water lopen extra gevaar. Water reflecteert de uv-straling namelijk en kan op die manier het effect met wel 50 procent versterken. Zelfs een verblijf aan het water, waarbij niet eens wordt gezwommen, kan snel tot zonnebrand leiden.

Nog een effect van water dat zonbescherming noodzakelijk maakt, is dat water de huid week maakt. Daardoor wordt de huid gevoeliger voor licht en kan deze sneller door de zon verbranden. Dat gebeurt ook bij het zweten, waardoor zonbescherming ook belangrijk is tijdens het sporten. Bovendien vergeet men door het koele water of de verfrissende wind die vaak aan het water waait dat de zon heel sterk is. Omdat je huid koel is, lijkt het alsof de zon helemaal niet zo erg is, maar na enkele uren volgt dan de slechte verrassing.

Je kunt je huid in het water op verschillende manieren tegen de zon beschermen. Met een waterproof zonnebrandcrème kun je je hele lichaam tegen de zon beschermen. De SPF moet minstens 30, nog beter 50 of 50+ zijn. Daarbij is het belangrijk om erop te letten dat de zonnebrandcrème daadwerkelijk waterproof is. Dat is namelijk niet het geval voor alle zonnebrandcrèmes die in de winkel te koop zijn.

Andere criteria waaraan de waterproof zonnebrandcrème moet voldoen, zijn:

• De crème moet huidvriendelijk zijn
• De crème moet over een breedbandfilter beschikken en zowel tegen uva- als tegen uvb-straling beschermen.

Producten met chemische uv-filters moeten 20 tot 30 minuten voor het zwemmen worden aangebracht voor de beste werking van de zonnebrandcrème. Wat betreft de hoeveelheid, moeten ongeveer 3 tot 4 eetlepels zonnebrandcrème op de huid worden aangebracht om deze voldoende te beschermen. Vergeet niet om ook de rug van handen en voeten, de nek en de oren in te smeren, evenals de gevoelige huid op de lippen.

Na het zwemmen en afdrogen moet de zonnebrandcrème direct opnieuw worden aangebracht, omdat de crème door het water zijn werking verliest. Ook wanneer er geen direct contact met water is, moet de zonnebrandcrème na hoogstens twee uur opnieuw worden aangebracht, omdat de crème steeds minder goed werkt.

Voor zonnebrandcrème in Europa is er een standaard voor de bewering “waterproof”.

• "Waterproof" betekent dat na twee keer 20 minuten zwemmen in water de zonnebrandcrème nog steeds 50 procent van de aangegeven bescherming biedt.
• Als op de tube of de fles "extra waterproof" staat, dan moet na vier keer 20 minuten zwemmen nog 50 procent van de aangegeven bescherming overblijven.
• Bij het label "extra langdurig waterproof" kan de crème zes keer 20 minuten zwemmen doorstaan.

Voor watersport zijn speciale zonnebrandcrèmes beschikbaar die zeer bestand zijn tegen zweet en wrijving. Ze zijn verkrijgbaar als spray of lotion en werken langdurig tegen uv-stralen zowel in het water als onder water.

Zonnebrandcrème is vooral voor de blootgestelde lichaamsdelen zoals het gezicht, de handen en de oren de beste bescherming. Er zijn andere mogelijkheden om je huid in het water tegen de zon te beschermen:

• Speciale uv-beschermende kleding is heel dicht geweven en beschermt de huid op die manier tegen de schadelijke uv-straling. Deze kleding is zeer geschikt voor een verblijf aan het water. Als je wilt, kun je er ook mee gaan zwemmen.
• Doorgaans kan het bovenlichaam ook bij het zwemmen met een T-shirt worden bedekt. Hoe dichter en dikker de stof, des te beter de bescherming tegen uv-straling. Omdat een T-shirt en een short niet alles bedekken, moet je daarnaast nog steeds zonnebrandcrème gebruiken.
• Een hoed of een pet beschermen je hoofd en gezicht ook bij het zwemmen.
• Een goede zonnebril beschermt je ogen tegen de reflecterende zon.

Om de uv-belasting te verminderen, moet je de volle zon vermijden en ook de tijd in het water niet uit het oog verliezen. Zoek de schaduw op of gebruik parasols om de uv-belasting door de zonnestralen te verminderen.

Belangrijk: Ook op bewolkte dagen moet je zonnebrandcrème gebruiken, want de wolken houden slechts 20 procent van de uv-straling tegen.